Năm 2025 được kỳ vọng sẽ định hình lại cách thức thế giới quản lý trí tuệ nhân tạo (AI). Những diễn biến nổi bật từ việc Donald Trump chuẩn bị nhậm chức Tổng thống Mỹ đến sự thúc đẩy quy định của Liên minh châu Âu (EU) đang tạo nên một bức tranh phức tạp, nhưng đầy tiềm năng cho AI.
Mỹ: Sự Trở Lại của Trump và Vai Trò của Elon Musk
Ngày 20/1 tới, Donald Trump sẽ chính thức nhậm chức Tổng thống Mỹ cùng đội ngũ cố vấn nổi bật từ giới kinh doanh, trong đó có Elon Musk – CEO Tesla và đồng sáng lập OpenAI. Musk được bổ nhiệm đồng lãnh đạo “Bộ Hiệu quả Chính phủ,” một động thái hứa hẹn định hướng chính sách AI của chính quyền Trump.
Elon Musk, người thường xuyên bày tỏ quan ngại về rủi ro AI đối với nhân loại, có thể thúc đẩy các chính sách nhằm đảm bảo AI phát triển an toàn. Tuy nhiên, Mỹ vẫn chưa có khung pháp lý liên bang toàn diện cho AI, chỉ tồn tại các quy định rời rạc ở cấp bang và địa phương. Dưới thời Trump, các chuyên gia kỳ vọng chính quyền sẽ đặt nền tảng cho các quy định bảo vệ nhưng không kìm hãm sự đổi mới trong lĩnh vực này.
Châu Âu: Quy Định Tiên Phong Nhưng Gây Tranh Cãi
Ngày 1/8/2024 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng khi Đạo luật Trí tuệ Nhân tạo (AI Act) của Liên minh Châu Âu (EU) chính thức có hiệu lực.
Trong khi Mỹ đang cân nhắc, EU đã đi trước một bước với AI Act, khung pháp lý đầu tiên trên thế giới dành riêng cho AI. Mặc dù chưa hoàn toàn có hiệu lực, đạo luật này đã nhận được nhiều ý kiến trái chiều, đặc biệt từ các công ty công nghệ lớn của Mỹ.
AI Act yêu cầu các hệ thống AI tổng quát, như GPT, phải thực hiện đánh giá rủi ro nghiêm ngặt và tuân thủ quy tắc về bản quyền. Một số nhà phát triển cho rằng quy định quá nghiêm ngặt có thể kìm hãm sáng tạo. Tuy nhiên, EU khẳng định mục tiêu của họ là bảo vệ người dùng và thúc đẩy sự phát triển bền vững của AI.
Khác với EU, Anh quốc chọn một cách tiếp cận linh hoạt hơn, ưu tiên các nguyên tắc thay vì áp đặt quy định cứng nhắc. Chính phủ Anh đang xem xét các quy định về bản quyền liên quan đến việc sử dụng nội dung để huấn luyện mô hình AI, với mục tiêu cân bằng giữa quyền lợi của nghệ sĩ và lợi ích của các công ty công nghệ.
Cách tiếp cận này có thể giúp Anh trở thành một hình mẫu về quản lý AI mà không bị áp lực từ các công ty trong nước như Mỹ hoặc các quy định nghiêm ngặt như EU.
Căng Thẳng Mỹ-Trung
Trong khi đó, mối quan hệ Mỹ-Trung có thể tạo thêm áp lực lên bối cảnh điều chỉnh AI toàn cầu. Hai nước đang cạnh tranh quyết liệt để giành vị trí dẫn đầu trong lĩnh vực AI, với các biện pháp hạn chế xuất khẩu công nghệ cao như chip của Nvidia. Geopolitical fracturing (chia rẽ địa chính trị) có thể làm tăng nguy cơ phát triển các hệ thống AI không kiểm soát.
Nhưng cũng có hy vọng rằng cả Mỹ và Trung Quốc sẽ tự đặt ra các tiêu chuẩn an toàn quốc gia để bảo vệ chính mình khỏi những rủi ro từ AI vượt tầm kiểm soát.
Tương lai của AI
Năm 2025 hứa hẹn sẽ là thời điểm mang tính bước ngoặt, khi các quốc gia nỗ lực cân bằng giữa đổi mới và quản lý. Những chính sách được đưa ra không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển của AI mà còn định hình mối quan hệ quốc tế và lợi ích kinh tế lâu dài.
Câu hỏi lớn đặt ra là: Liệu các quy định nghiêm ngặt có trở thành rào cản cho đổi mới, hay sẽ là tấm khiên bảo vệ nhân loại trước các nguy cơ tiềm tàng từ AI?
Bài viết tham khảo nội dung từ Arjun Kharpal, CNBC.
TECHIE
