Đã thành quy luật, vào dịp cuối năm hoạt động của các loại tội phạm sẽ có những diễn biến phức tạp. Vì giống như bất kỳ ai, tội phạm cũng cần ăn tết, chỉ có điều, chúng không có cách nào khác để thỏa mãn nhu cầu chi tiêu dịp Tết của mình, ngoài việc chiếm đoạt tài sản của người khác, hoặc làm những việc bị cấm để trục lợi.
Nhóm tội phạm xâm phạm sở hữu có tính chất chiếm đoạt sẽ gia tăng, tập trung vào các hành vi: trộm cắp, lừa đảo, cướp, cướp giật, tội phạm sử dụng công nghệ cao. Mỗi người cần nhận diện các thủ đoạn phổ biến sau và cảnh giác, chủ động phòng ngừa, không tự biến mình thành con mồi, mục tiêu tấn công của tội phạm:
I. Thủ đoạn của tội phạm CƯỚP, CƯỚP GIẬT TÀI SẢN:
1. Đối tượng cướp, cướp giật thường sử dụng xe phân khối lớn, rảo quanh các tuyến đường, khi phát hiện "con mồi" sẽ áp sát (hoặc dùng hung khí đánh nạn nhân) nhằm chiếm đoạt tài sản rồi bỏ chạy.
2. Lợi dụng đêm khuya, khu vực ít người qua lại, nạn nhân đi ít người hoặc sử dụng điện thoại hoặc mang theo tài sản có giá trị (dây chuyền, bông tai, túi xách, laptop, tiền, vàng…). Để tiếp cận nạn nhân, các đối tượng sẽ chặn đầu xe hoặc dùng vật cản để làm nạn nhân giảm tốc độ để chúng và đồng bọn thực hiện hành vi cướp, cướp giật tài sản.
3. Đeo bám hoặc cho đồng bọn theo dõi những người vừa rút tiền ngân hàng đến địa điểm thuận lợi (khu vực vắng người, có đường cua, hoặc vừa về tới nhà dừng xe để mở cổng) thì áp sát tiếp cận, khống chế nạn nhân chiếm đoạt tài sản rồi nhanh chóng tẩu thoát.
4. Nhóm tội phạm từ 2 tên trở lên đi xe chạy lòng vòng, khi phát hiện ra bị hại chúng sẽ cho một số xe cản đầu nạn nhân dàn cảnh một vụ đụng xe hoặc vụ đánh ghen nhắm vào nạn nhân làm nạn nhân mất cảnh giác để đồng bọn áp sát lấy tài sản và nhanh chóng trốn thoát.
Biện pháp phòng ngừa:
1. Không dừng, đậu xe nơi tối vắng, nếu phải qua khu vực này nên đi từ 2 người, cảnh giác khi có đối tượng nghi vấn. Không sử dụng điện thoại khi đi đường, trường hợp cần thì đậu xe trên lề và quan sát xung quanh, cầm điện thoại bên tay phải hướng vào bên trong lề đường. Trên đường đi nếu phát hiện có đối tượng nghi vấn bám theo thì chạy chậm sát lề đường hoặc tấp vào nơi có đông người.
2. Khi rút tiền ở ngân hàng và điểm ATM nên có người đi cùng, luôn chú ý quan sát và cảnh giác. Nếu có nhu cầu vận chuyển tiền với số lượng lớn, nên đi ô tô hoặc taxi và bố trí đủ người canh giữ bảo vệ khi đưa tiền lên xuống.
3. Khi đi đường bằng xe máy không nên đeo quá nhiều trang sức, vật phẩm có giá trị. Người đeo dây chuyền vòng vàng đi xe máy cần cài kín nút áo cổ, không để lộ trang sức ra ngoài. Túi xách, đồ vật có giá trị nên bỏ vào cốp xe hoặc móc chặt vào xe có ràng buộc kĩ càng.
4. Khi bị cướp giật phải thật bình tĩnh ghi nhớ nhận dạng đối tượng, loại xe, biển số xe và tri hô thật lớn để mọi người xung quang trợ giúp, sau đó nhanh chóng gọi điện hoặc đến ngay cơ quan công an gần nhất trình báo.
II. Thủ đoạn của tội phạm TRỘM CẮP TÀI SẢN:
Đa số nguyên nhân dẫn đến tội phạm trộm cắp tài sản chính là do sự chủ quan, lơ là, mất cảnh giác của người dân, người quản lý bảo vệ tài sản trong các cơ quan, doanh nghiệp và các hộ gia đình như: không khóa cổ, khóa xe máy, để phương tiện ở những nơi không có người trông coi; cửa hàng khóa bằng các loại khóa không an toàn, thậm chí quên không khóa cửa nhà hoặc cửa phòng làm việc. Hoặc khóa cửa phòng, cửa nhà nhưng không khóa cửa sổ.
Các cơ quan, doanh nghiệp, trướng học không có bảo vệ hoặc bảo vệ lỏng lẻo, không lắp đặt hệ thống giám sát an ninh (camera ghi hình), hệ thống chiếu sáng tường rào không đảm bảo an toàn.
Phương thức thủ đoạn hoạt động:
1. Trước khi gây án các đối tượng thường tiếp cận hiện trường để nắm tình hình, điều kiện, những sơ hở thiếu sót mất cảnh giác trong công tác quản lý, bảo vệ tài sản để trộm cắp.
2. Những hộ gia đình đối tượng nhắm đến là những hộ gia đình thường xuyên vắng nhà không ngưới trông coi, hộ gia đình biệt lập không quan hệ với bà con xung quanh, hộ không trang bị hệ thống chống trộm…Hướng đột nhập thường là cổng chính, cổng sau, cửa sổ, cửa lầu, ô thông gió…
3. Thủ đoạn trộm cắp xe gắn máy:
- Lợi dụng sơ hở, mất cảnh giác của người quản lý xe gắn máy như: dựng xe không sử dụng khóa chống trộm, không có người trông coi hoặc thậm chí nạn nhân còn gắn sẵn chìa khóa trên xe, đối tượng dùng chìa khóa vạn năng, đoản…để phá khóa trộm xe.
- Đột nhập vào nhà trộm xe gắn máy có sẵn chìa khóa và tẩu thoát.
- Đối tượng trộm cắp làm giả thẻ giữ xe đánh tráo ghi thêm xóa bớt vào vé xe, trên thân xe hoặc sử dụng biển số xe máy giả để trộm cắp xe máy ở bãi giữ xe, giữ xe không lấy vé.
Các biện pháp phòng ngừa:
1. Luôn nâng cao tinh thần cảnh giác, luôn chủ động tự quản lý và bảo vệ tài sản của mình.
2. Đối với các hộ gia đình cần gia cố cửa nhà, sử dụng các loại khóa có chức năng chống trộm, chống axit, "khóa trong " để chống cắt phá khóa. Khi đi ngủ cần kiểm tra kĩ các cửa ra vào, cửa sổ, các cửa trên tầng, cửa ra ban công, sân thượng. Khi vắng nhà qua đêm, vắng nhà nhiều ngày phải nhờ người trông coi hoặc đem gửi các tài sản có giá trị. Nên làm tường rào ngăn chặn việc đối tượng trèo từ cây xanh, trụ điện gần để đột nhập vào nhà, khuyến khích trang bị camera giám sát hoặc chuông báo động chống trộm để quan sát từ xa.
3. Tạo mối quan hệ gắn bó với mọi người xung quanh, phải biết số điện thoại di động của hàng xóm, cơ quan Công an gần nhất để được hỗ trợ.
4. Chủ nhà cho thuê phòng trọ, khách sạn phải có trách nhiệm lắp đặt hệ thống camera quan sát, không để đối tượng lợi dụng cư trú ẩn nắp để hoạt động phạm tội.
5. Đối với xe gắn máy cần phải trang bị thêm khóa chống trộm( khóa bánh, khóa chống trộm, còi báo động…) khóa thắng đĩa. Chú ý khi để xe ở những nơi công cộng, cơ sở dịch vụ phải có người trông coi (có thẻ gửi xe ), khi về nhà nên đưa xe máy vào bên trong có khóa cổng, rút chìa khóa xe cất an toàn, khi gửi xe phải nhận thẻ giữ xe.
III. Tội phạm Đánh bạc:
Thời gian trước, trong và sau Tết là thời gian tội phạm cờ bạc hay lợi dụng để hoạt động phạm tội với tâm lý "Được chơi bài vui vẻ trong 3 ngày tết"
Các hình thức đánh bạc như: cá độ bóng đá, xóc đĩa, đua ngựa, xúc xắc, bài cào, đá gà….và hiện nay nổi lên là tình hình tội phạm đánh bạc qua mạng rất phổ biến và có chiều hướng gia tăng.
Bất kì ai, cơ quan, tổ chức nào có hành vi đánh bạc trái phép dưới hình thức nào, ở đâu và trong thời gian nào đều bị xử lý theo quy định của pháp luật.
Biện pháp Phòng ngừa đối với loại tội phạm Đánh bạc:
Các cơ quan, tổ chức và cá nhân nêu cao tinh thần cảnh giác, chủ động phát hiện báo cáo kịp thời cho cơ quan Công an để có biện pháp ngăn chặn kịp thời xử lý nghiêm minh các đối tượng vi phạm, ai có tình bao che hoặc che giấu hoạt động đánh bạc đều bị xử lý theo đúng quy định của pháp luật.
IV. Tội phạm LỪA ĐẢO QUA MẠNG XÃ HỘI, mua bán hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng:
Phương thức thủ đoạn hoạt động:
1. Nhắm vào phụ nữ, người già, neo đơn sống không gần con cháu bên cạnh và có giữ tài sản lớn.
2. Các đối tượng gọi điện thoại giả danh là Công an, Viện kiểm sát, Toà án… nói rằng bị hại đang liên quan đến vụ việc đang điều tra làm cho người bị hại cảm thấy hoang mang, lo lắng mặc dù mình không làm gì liên quan đến việc các đối tượng đề cập. Sau đó đối tượng yêu cầu bị hại chuyển tiền vào tài khoản ảo của đối tượng để xác minh nhưng thực chất là chiếm đoạt tiền của bị hại.
3. Những người bán hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng hầu như bán online qua mạng nên khó xác minh và xử lý.
Biện pháp phòng ngừa:
1. Khuyến cáo người dân nâng cao ý thức cảnh giác, chủ động phòng ngừa tội phạm. Thường xuyên nhắc nhở người thân, nhất là phụ nữ và người lớn tuổi về phương thức, thủ đoạn của tội phạm lừa đảo qua mạng, qua điện thoại, để tránh mắc "bẫy" và trở thành nạn nhân của bọn tội phạm này.
2. Không truy cập vào đường link không rõ nguồn gốc khi có người yêu cầu thông tin tài khoản.
3. Không nên mua hàng hóa không rõ xuất xứ, nguồn gốc, tham khảo kĩ các trang mạng xã hội khi mua hàng online tránh tình trạng tiền mất, tật mang. Cảnh giác với các chiêu trò bán hàng online như: lừa đảo trứng thưởng hàng khuyến mãi, hàng giảm giá, điện thoại giá rẻ (thực chất là hàng TQ).
Nội dung: Trung tá Đào Trung Hiếu - Bộ Công An
